Bijna vier weken geleden landden we op CaĆÆro Airport na drie weekjes thuis in BelgiĆ« en stond een enthousiaste breedlachende SaĆÆd ons op te wachten. āWelcome in Egyptā āToday Iām so happy because youāre backā, bleef hij maar herhalen. Om eerlijk te zijn waren we met minder enthousiasme het vliegtuig opgestapt deze keer. Voor mij viel het afscheid van kids en ander geliefden zwaarder dan in oktober. Misschien omdat het nu ook zes maanden later zal zijn wanneer we hen terugzien (gelukkig komen Jans kids eind februari voor een mini-week). Ook had ik veel vragen over hoe ik mijn werk verder kon zetten. Hadden we een grens bereikt van wat hier nu mogelijk is? Zou ik antwoorden krijgen op de vele vragen die ik nog had?
Maar hoe gek ook, de weg tussen de aankomsthal van de luchthaven naar de auto deed me beseffen dat Egypte reeds vertrouwd aanvoelde. En toen we Sekem binnenreden, de nachtwaker ons welkom groette en we de stoffige weg naar huis toe namen, kwam ik terug thuis in een compleet ander huis dan dat in Belgiƫ, omringd door zoveel andere mensen maar ook hier was ik een deel geworden van een gemeenschap en had ik mijn ding verder te doen.
De balans van de eerste drie maanden werd in BelgiĆ« gemaakt; Jan zijn Bokashi-project in de secundaire school staat op poten. De eerste container met gefermenteerde resten van Falafelbroodjes, fruitresten is aan het rijpen. Voor de Vocational Training werkte hij een gloednieuw curriculum uit en bereidde een compleet nieuwe werkplaats van schroefdraaier tot watergeiser voor op papier. Hij deed ook een aanzet tot de uitwerking van The Learning Garden die Sekemschool in 2017 wil realiseren. En tussendoor beitelde hij uit ruwe stukken hout zandschepjes voor peuterhandjes, controleerde of ieder nog voldoende veilig in de werkplaats aan de slag was en of de dagrapporten geschreven werden. En ja, ook thee drinken met de collegaās hoorde er zeker bij.
Ik had ritme en structuur aangebracht in de nursery, ruimtes heringericht en geoptimaliseerd om maximaal te kunnen spelen en leven. Ik werkte heel veel mee, probeerde de werking inhoudelijk te verdiepen met liedjes, extra speelmogelijkheden, kringmomenten, rituelen, ā¦ Onze living werd een atelier met stapels boeken, breiwol, haak- en breipennen, ā¦
Ondertussen zijn we een kleine maand āback in Egyptā. En waren we een weekje in Siwa op bezoek bij de families van Ahmed en Yasmine. Noch Ahmed, noch ik zouden zoān zeven jaar geleden geloofd hebben dat we samen in Siwa zouden zijn. Hij werkte in het restaurant van de Bioplanet te Gent en ik ging er soms iets eten als ik er boodschappen deed. āLevenā zorgde voor een schakel van -soms onwaarschijnlijke- gebeurtenissen waardoor onze gezinnen en levens meer en meer verbonden werden met elkaar. De kans om kennis te maken met de geboorteplek en de families van Ahmed en Yasmine kregen we door dit Sekemjaar. Siwa is een oase in het westen van CaĆÆro te midden de Libische woestijn en op ongeveer 50 km van LibiĆ«. Siwa draagt een rijke geschiedenis met zich mee en is onder andere beroemd om zijn tempel met orakel dat Alexander de Grote bezocht rond 323 vĆ³Ć³r Christus. De samenleving van Siwa ademt nog de kracht van āthe tribeā uit. Amper veertig jaar geleden was er geen betonnen weg tussen Siwa en de volgende stad. Karretjes met ezels domineerden het stadsbeeld. Met de eerste betonnen verbindingsweg vond olie de toegang tot dit magische gebied en werd de āvooruitgangā in gang gezet met gemotoriseerde voertuigen, import van voeding en goedkope gebruiksmaterialen vooral ten koste van de rust, gezondheid en lokale economie. Traditie is in Siwa een begrip. En die traditie brengt je terug naar tijden waar mannen, vrouwen en kinderen als sterke gemeenschappen samenleefden, waar de natuur bron was voor voedsel en gezondheid, waar rituelen verbinding bracht tussen mensen en het onnoembare, ā¦ De traditie wordt tot op vandaag ook gekenmerkt door strenge regels in de omgang met vrouwen. EĆ©nmaal een meisje trouwt, is het verboden om een vreemde man (die niet tot haar eigen familie of schoonfamilie) behoort aan te spreken. Boodschappen doen, is in Siwa dus een mannenaangelegenheid. En wanneer vrouwen kledij willen kopen, komt een gespecialiseerde ājurkendameā op bezoek en wordt een namiddag Ć la Tupperware gehoudenā¦ In het openbaar draagt een getrouwde vrouw een zwart overkleed en een zwarte sluier die haar volledige gezicht bedekt. Daarboven draagt ze een traditionele geweven doek waarop de borduursels haar leeftijd aantonen. Dit was voor Jan en ik het meest bijzondere om te ervaren: de strikte scheiding tussen de mannen- en vrouwenwereld. Op zich had ik de meest comfortabele plek; ik kon zowel bij de vrouwen zijn als bij de mannen aanschuiven of met hen omgaan. Ik kan tradities als deze begrijpen maar toch komt ook mijn rechtvaardigheidsgevoel naar boven. Mannen heersen over de vrouw, bepalen of ze als meisje langer kan studeren dan tot haar 15j, kiezen hun echtgenoot, ā¦ En wanneer ze Ć©Ć©nmaal getrouwd is, komt ze onder het wakend oog van schoonmoeder terecht en staat ze samen met andere schoonzussen in voor het grootbrengen van de kinderen, het onderhoud van het huis, het wassen van kledij en linnen, voedselbereiding, dieren voederen, hokken schoonmaken, broodbakken, ā¦ Hun enig vertier zijn de talrijke traditionele trouwfeesten, geboortefeesten maar jammer genoeg verbiedt een meer en meer radicalere islam dans en muziek. Ik kom steeds weer innerlijk in opstand wanneer mannen als eerste bediend worden, de beste stukken vlees toebedeeld krijgen, ā¦ wanneer vrouwen compleet verhuld op straat verschijnen om mannen āgeen zondige gedachtenā te geven. Man, man, man, ā¦ ik vraag me soms af of mannen dan niet beseffen dat ze hierdoor bevestigen dat ze nog steeds oncontroleerbare wilde dieren zijn die enkel op paringsdrang beruste gedachten produceren.
Wat me bijblijft, is de grote gastvrijheid, de wirwar van dollende kinderen, de openheid tussen vrouwen en het onvoorwaardelijk vertrouwen en graag zien dat kinderen je geven.
Siwa betekende voor mij ook thuiskomen in Ć©Ć©n van de hoofdstukken van De alchemist. De oase en het leven in de oase is in Siwa tot leven gekomen. Ik kon me zo voorstellen hoe Santiago -het hoofdpersonage in het boek- een zwart gesluierde vrouw aansprak bij de bron. En we ontmoetten er ook een āalchemistā; Camilla met haar valk. Ze leeft er in haar kleine paradijsje. Wie Siwa wil proeven, kan alvast bij haar terecht (http://camillainsiwa.com).
Ondertussen zijn we terug volop in het Sekemleven gedoken. Vanuit BelgiĆ« bracht ik een eerste voer prenten- en pedagogische boeken mee waar we aan de slag mee gaan. Ons eerste poppenspel is een feit, er is nu ook een vertelverhaal en met wol, haak- en breipennen toveren we stenen om tot allerschattigste muisjes. Binnenkort wordt de boog gemaakt van 0 tot 7 jaar en zullen we in de nursery en de kleuterschool dezelfde themaās gebaseerd op de natuur volgen voor onze verhalen, liedjes. We dromen in de nursery luidop van een nieuw gebouw naast de kleuterschoolā¦ Wish it, dream it, do it!
Jan zette zijn eigen EM-brouwerij op en ook kombucha staat in bokalen te fermenteren. Hij werkt verder mee in SESC (Sekem Environment Science Center) en de Learning Garden. En binnenkort wordt hij Sekemgastengids!
Om dit nieuwsbericht af te sluiten, eindig ik met het weerbericht. De zon komt rond deze tijd op rond 4u45 (de imam laat ons dit dagelijks weten) en gaat onder rond 17u45. ās Morgens is het nog fris maar de bijtende koude is verdwenen. Overdag kan het voor ons al eens puffen zijn in de zon (maar toegegeven, we zijn dan ook niet veel gewend) en ās nachts liggen we enkel nog onder drie dekens (waaronder twee heerlijke schapenwollen Siwa-dekens) in plaats van vijf dekens en elektrisch radiatortje aan. De lente is aangebroken; vogels vliegen op en neer naar hun nestjes, de calendula en kamille bloeien in overvloedā¦ Alleen de meisjes ontbloten hun kuiten nietā¦
